Đo điện trở đất, điện trở tiếp địa chống sét

Tại sao phải đo điện trở đất, chúng ta đo điện trở tiếp địa để làm gì? Xin giới thiệu sơ lược thế nào là hệ thống nối đất chống sét, tiếp địa cho thiết bị và cách đo điện trở chống sét.

Trước hết ta cần xem xét hệ thống nối đất, tiếp địa là gì, chúng có tác dụng như thế nào?

Hệ thống tiếp địa thông thường bao gồm các cọc thép hoặc cọc thép bọc đồng (hoặc mạ đồng) được chôn hoặc đóng xuống đất. Chiều dài của cọc từ 1,2 – 2,5 m và có thể là thép góc hoặc thép tròn và chúng được liên kết với nhau thành hệ thống tiếp địa phù hợp với yêu cầu chống sét cho từng đối tượng cụ thể. Hiện nay chúng ta đang áp dụng tiêu chuẩn chống sét TCVN 9385:2012 “ Chống sét cho công trình xây dựng - Hướng dẫn thiết kế, kiểm tra và bảo trì hệ thống” và Quy phạm nối đất và nối không các thiết bị điện TCVN 4756:1989.

Các cọc này có thể dùng thép góc hoặc thép tròn để chế tạo, chiều dài thông thường từ 1,2 - 1,5 m. Các cọc được liên kết với nhau tạo thành một hệ thống lưới tiếp địa có điện trở phù hợp với yêu cầu chống sét của công trình.

Để kết nối các cọc đồng tiếp đất và dây đồng trần thoát sét, ta sử dụng các mối hàn hóa nhiệt. Mối hàn này đảm bảo dẫn dòng điện, ít bị bị lão hóa, bị ăn mòn theo thời gian.(Trong một số trường hợp ít quan trọng thì mối ghép này có thể dùng hàn hơi hoặc kẹp nối …)

Trong một số trường hợp, hệ thống tiếp địa được thi công theo thiết kế và có khi đã đóng bổ xung thêm một số cọc nhưng khi đo điện trở đất vẫn cho giá trị cao quá cao quy định. Như vậy, để đạt được điện trở đấy theo yêu cầu ta có thể sử dụng các loại hóa chất làm giảm trở kháng đất. Loại hoá chất này gồm hai thành phần trộn lẫn với nhau trong nước khi đổ lên vùng chôn các điện cực sẽ tạo nên một lớp keo hồ ( GEM ) đồng nhất. Chính vì thế nó không bị rửa trôi giống như muối tro và tồn tại trong đất nhiều năm. Hợp chất này tỏ ra đặc biệt thích hợp ở những vùng đất trung du, đồi núi của Việt Nam.

Máy chuyên dùng để đo điện trở đất có thể là màn hình hiện số hoặc kim ...

Hệ thống tiếp đất đảm bảo phải có:

+ Tổng trở bé:

- Điện trở tác dụng bé

- Dung kháng cao

- Cảm kháng thấp

+ Khả năng tản năng lượng sét tốt

+ Hướng tiên đạo sét tốt

+ Chống rỉ

+ Chống trộm

Kiểm tra mối nối đất trước khi đo điện trở tiếp địa cho thiết bị. Giá trị đo điện trở tiếp đất của thiết bị phải < 4 Ω

Tác dụng của nối đất là gì ?

- Tăng sự an toàn cho người

- Giảm thiểu hư hỏng và tăng tuổi thọ cho các thiết bị được tiếp đất

Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng thì giá trị điện trở đất có thể tăng lên so với giá trị cho phép (do một số nguyên nhân như mất liên kết giữa các cọc tiếp địa, lượng hóa chất làm giảm trở kháng đất hết tác dụng …).Để biết được hiện trạng như thế nào chúng ta nên đo điện trở đất sau mỗi 12 tháng.

Chi phí cho việc đo chống sét phụ thuộc vào vị trí, số lượng điểm đo và kiểm tra nối không.